Ervaringsgerichte Psychosociale Therapie

Wat is ervaringsgerichte psychosociale therapie of ook wel experiëntiële systeemtherapie?

Autonomie en verbondenheid

Experiëntiële systeemtherapie gaat er van uit dat aan elk menselijk streven twee fundamentele behoeften ten grondslag liggen: de behoefte aan autonomie (de zorg voor jezelf, het nastreven van eigen ontwikkeling) en de behoefte aan verbondenheid (de zorg voor de ander, voor de ander van betekenis te kunnen zijn).  Hoewel deze twee behoeften elkaar enerzijds aanvullen, komen ze anderzijds met elkaar in conflict.  Ze lijken ook  met elkaar in tegenspraak te zijn. Het gaat er dus om hier een balans in te vinden. Dat is niet altijd een makkelijk te realiseren opgave omdat hetgeen wij willen (geven) niet altijd datgene is wat de ander wil (ontvangen). En wat wij nodig hebben is niet altijd wat de ander heeft te bieden. De balans verdwijnt wanneer wij ons gaan opofferen ten behoeve van de ander (verlies aan autonomie) of wanneer in de zorg voor onszelf de ander niet of nauwelijks meer wordt gezien (verlies aan verbondenheid). Het verdwijnen of doorslaan van deze balans vormt de kern van alle problemen waarmee mensen in therapie komen.

De  experiëntiële systeemtherapie of ervaringsgerichte psychosociale therapie heeft twee uitgangspunten:

• Het ervaringsgerichte: de therapeut gebruikt zijn eigen ervaringen opgedaan in de hulpverleningsrelatie om de cliënt te laten ervaren hoe nieuwe en betere ervaringen op te doen in het omgaan met zichzelf en anderen.
• Het systeemgerichte : het betrekken van belangrijke anderen uit de leef-, woon- of werkomgeving van de cliënt tijdens de behandeling.

Ervaringsgericht

Het gaat er tijdens de hulpverlening niet om de cliënt te laten zien wat hij fout doet maar om het creëren van nieuwe, betere ervaringen waardoor de cliënt in staat is een persoonlijker en meer bevredigende manier van omgaan met zichzelf en anderen te leren. Het belangrijkste instrument dat de hulpverlener daarbij gebruikt is ‘zichzelf’.  De hulpverlener brengt zichzelf als persoon in in de hulpverleningsrelatie. Door zelf open en persoonlijk te zijn wordt de hulpverlener daardoor een voorbeeld voor de cliënt die zo wordt uitgenodigd hetzelfde te doen. Op deze wijze laat de hulpverlener in de praktijk zien hoe de zorg voor zichzelf te combineren is met de zorg voor de ander (de cliënt).

Systeemgericht

Ervaringsgerichte Therapie gaat er vanuit  dat de meeste problemen ontstaan of ontstaan zijn binnen de relationele context. Het is dan ook van belang om ook de oplossing samen met en binnen de context te zoeken. Om die reden worden belangrijke anderen in het (directe) leven van de cliënt bij de gesprekken betrokken. Bij persoonlijke problemen zal meestal de partner uitgenodigd worden, bij kinderen of jongeren geldt dat voor de ouder(s)/opvoeder(s). Hun kijk op de situatie is belangrijk alsmede omdat zij  graag willen helpen maar meestal niet weten hoe dat op de beste wijze te doen. In combinatie met het verschaffen van concrete, realistische en uitvoerbare handvatten voor alledaagse problemen zullen zij met elkaar in staat zijn om voor hun eigen behoeften op te komen zonder daarbij het belang van de ander uit het oog te verliezen.

“Hier en nu”

Bij de hulpverlening wordt uitgegaan van de ‘Hier-en-Nu’ situatie; dat wil zeggen vanuit de probleembeleving van dit moment. Soms kan dat zijn oorsprong hebben in het verleden. Dan wordt samen met u gekeken hoe de ervaringen uit het verleden doorspelen in uw huidige leefsituatie. Ervaringen uit het verleden hebben je immers gevormd tot wie je nu bent. Nieuwe ervaringen helpen je echter te worden wie je wilt zijn. Nieuwe, goede ervaringen kunnen de invloed van oude, slechte ervaringen verminderen of zelfs teniet doen. Deze nieuwe ervaringen kunnen alleen opgedaan worden in het hier en nu. Om die reden wordt er aandacht besteed aan wat u nu nodig hebt om uw probleem op te lossen of het als minder zwaar te ervaren. Om zo weer op een positieve manier met het leven om te kunnen gaan.

Kempler Intituut